Đứa con gái tinh nghịch và ông bố dượng
Khi thị trường chứng khoán sụp đổ năm 1973 - 74, bạn có thể mua Ogilvy & Mather, một trong những công ty quảng cáo mạnh nhất trên thế giới, với giá 4 đôla một cổ phiếu khi lợi nhuận mỗi cổ phiếu là 0,76 đôla, tương đương với tỉ lệ P/E (giá/lợi nhuận) là 5. Bạn có thể tiêu xài cuộc đời mình bằng cách bán dịch vụ trực tiếp cho công chúng, hay bạn có thể bán gián tiếp thông qua một công ty phục vụ công chúng. Mặc dù rút ra là một hành động đau lòng, cuối cùng thì rời cuộc chơi từ bây giờ để ngăn chặn thêm mất mát sẽ có lợi hơn là đợi đến khi tất cả chỉ còn con số không.
Warren không quan tâm tí nào đến hướng đi của thị trường, ông chỉ quan tâm liệu có người nào quản lý những quỹ hỗ tương và mua bán chứng khoán với tầm nhìn ngắn hạn một cách ngu ngốc nếu nhìn dưới quan điểm dài hạn. Tôi hy vọng quyển sách này sẽ làm giàu thêm thế giới của bạn, biến cuộc sống thành một chốn thú vị với nhiều lợi ích dành cho đầu tư, làm việc, và sinh sống. Một số vụ đầu tư này ông vẫn còn nắm giữ, một số khác ông đã bán sau nhiều năm nắm giữ, nhưng trong mọi cơ hội ông đều kiếm được khoản lời rất lớn.
Những công ty như Washington Post, Coca-Cola, Disney, American Express, General Foods, Wells Fargo, Interpublic Group, và GEICO đều là những công ty có cơ cấu kinh tế thuận lợi vào thời điểm Warren mua cổ phiếu của họ, nhưng giá cổ phiếu lúc đó không thuận lợi vì một vấn đề chưa giải quyết được hay vì ngành đang trong giai đoạn suy thoái, hay thị trường đang hồi sụt giảm. Và nếu bạn cũng không hiểu rõ những gì mình đang làm, đa dạng hóa là một hướng đi khôn ngoan phần nào bảo vệ bạn khỏi nguy cơ mất tất cả mà vẫn bảo đảm được tiềm năng phát triển tương đối về lâu dài. Phản ứng của bộ máy quản lý yếu kém trước công việc kinh doanh yếu kém là một hệ thống kế toán yếu kém.
Thêm nữa, làm giàu còn gì vui nếu giàu có đồng nghĩa với đau khổ vì ganh ghét? Tôi cũng đã từng trải qua những lúc tham ăn háu uống. Và khi những nhà đầu tư nhạy cảm này bán đi những công ty vĩ đại vì những lý do ngu ngốc, Warren đã ngồi sẵn đợi mua lại, và một khi đã vào tay ông, ông sẽ không nhả chúng ra.
Warren đã học được rằng nếu muốn thu hút được những nhà quản lý giỏi nhất, thông minh nhất, những người hăng hái và sẵn sàng chấp nhận thử thách, ông phải mang đến cho họ một môi trường làm việc chấp nhận sai lầm đi song hành với thành công. Thật sự là cuối cùng bạn sẽ có trong tay một sở thú nhưng không có con vật nào được quan tâm đúng mức cả. Trong khi đó, những nhà sản xuất ô tô hay các công ty hàng không vẫn mãi là những công ty gặp khó khăn từ thập niên này kéo sang thập niên khác mặc dù họ cũng có những nhà quản lý vĩ đại.
Ông cũng nhận thấy rằng trong đầu tư, khác với Ted chỉ được quyền đánh bóng tốt ba lần, ông có thể ngồi nhìn vào bàn ăn suốt cả ngày để chờ đợi cho đến khi cơ hội đầu tư hoàn hảo xuất hiện. Đa dạng hóa danh mục một cách rộng rãi chỉ cần thiết khi nhà đầu tư không hiểu rõ công việc mình đang làm. Bí quyết của trò chơi là làm sao luôn luôn trả ít và nhận cao.
Hãy làm những gì bạn yêu thích và tiền bạc sẽ đến. Vì vậy các nhà quản lý quỹ trở thành nộ lệ cho những ước muốn kiếm tiền trong ngắn hạn của khách hàng, và họ phải tham gia vào trò chơi đánh bóng ở bất cứ cú ném nào sượt ngang dù tỉ lệ lợi nhuận rất thấp. Nhưng ngay cả một tay nài trung bình cũng có thể thắng giải trên một con ngựa chiến.
Cứ mỗi hai năm một lần, kể từ đầu thập niên 1960 và kéo dài đến thập niên 1990, Warren và một nhóm những người ủng hộ Benjamin Graham sẽ tụ họp lại để thảo luận về triết lý và chia sẻ kinh nghiệm. Những người dự báo không có trong tay một quả cầu pha lê để nhìn vào đó mà thấy tương lai, nhưng họ cũng có những khoản thế chấp nhà cửa cần phải chi trả và có con cái cần phải vào đại họcệ Wall Street luôn mong muốn nhìn thấy các hoạt động giao dịch tấp nập, đồng nghĩa với việc họ cần phải có vô vàn lý do khiến bạn thay đổi danh mục đầu tư của mình. Hiểu rõ về những gì bạn đang đầu tư là con đường duy nhất để loại bỏ rủi ro.
Những chiếc roi ngựa đã có thời được xem là ngành kinh doanh vĩ đại tại Mỹ, đầu máy video đã từng là thời thượng, bán và sửa chữa máy đánh chữ là một phần cần thiết và phức tạp trong phương trình kinh doanh. Cả hai lần rút lui này đã giúp ông không bị tổn thương khi thị trường sụp đổ sau đó, và cả hai lần rút lui này đã để lại cho ông rất nhiều tiền mặt để tận dụng giá cổ phiếu thấp kéo theo sau đó. Trong khi đó, những công ty vĩ đại có giá cổ phiếu giảm khi thị trường chứng khoán sụp đổ đều ngay lập tức phục hồi khi thị trường nhận thấy năng lực sinh lợi của họ không hề suy suyển.
Hãy suy nghĩ thật kỹ và thật lâu trước khi bạn đặt bút ký, như vậy bạn sẽ không mất công suy nghĩ thật kỹ và thật lâu về những rắc rối mà bạn đã rước vào thân cùng với chữ ký của mình. Có những công ty vĩ đại - những công ty có cơ cấu kinh tế vĩ đại - có khả năng tài chính cần thiết để xoay chuyển bản thân khi họ rơi vào khủng hoảng. Warren đầu tư một số tiền hợp lý vì những ý tưởng đầu tư vĩ đại không có nhiều, ông nói rằng bạn chỉ cần có vài quyết định đúng đắn là trở nên giàu có, và nếu bạn có nhiều hơn một ý tưởng kinh doanh tuyệt hảo mỗi năm, nhiều khả năng là bạn đang bị ảo tưởng về bản thân mình.