(14) Những tình huống của cuộc đời bạn được phơi bày: lấy nhau, sống chung, mất việc làm, gặp khó khăn, ly dị… Đồng thời những điều tôi viết ra đây như một tiếng chuông gióng lên để cảnh giác tình trạng khẩn cấp về tâm linh của con người trong hoàn cảnh hiện nay. Chấp nhận vô điều kiện, ta có thể nói rằng đó chính là một sự chuyển hướng ở bên trong bạn, từ trạng thái chống đối sang trạng thái chấp nhận, từ thái độ “Không bao giờ!” thành “Ừ, cũng được”.
Chương này chứa đựng tất cả tinh hoa của cả cuốn sách, và đây có thể là điều duy nhất mà một số độc giả nào đó cần đến. Bản ngã của bạn luôn cảm thấy được củng cố hơn khi có sự phản kháng hoặc bất đồng với người khác. Đây là một thực tập sâu sắc và có tính trị liệu rất cao.
(54) Ý thức hơi thở của mình: Đây chính là phương pháp Thiền tập trung trong đó bạn chú tâm đến hơi thở của mình. Mỗi thứ đúng là chính nó. Những gì bạn đã chấp nhận hoàn toàn sẽ đem bạn đi vào trạng thái tĩnh lặng, ngay cả với những gì trước đây bạn đã không thể chấp nhận.
Nói một cách khác: Cảm nhận về bản chất chân thật thường bị che mờ bởi những tình huống trong đời bạn, và bởi dòng suy tưởng miên man, và những phiền nhiễu khác trong đời sống. Bạn sẽ cảm thấy mất đi cảm nhận về chính mình. Có sẵn trong cấu trúc của mỗi bản ngã là một nhu yếu chống trả, kháng cự và loại bỏ để bảo tồn cảm nhận về sự cách biệt của bạn, trong đó sự sinh tồn của tự ngã bạn phụ thuộc vào.
Nhưng khi nhận ra rằng bạn không phải là những thói quen, những khổ đau ấy, thì nhận thức này sẽ giúp bạn đập vỡ được chiếc vỏ cứng của bản ngã. Tất cả những khổ đau trên hành tinh này đều phát sinh từ một cảm nhận rất sai lầm rằng “có một cái Tôi, một cá thể biệt lập với người khác và với thế giới chung quanh”. Vì quả thực chẳng có gì có tính chất cá nhân trong nỗi khổ của con người.
Bạn sẽ cảm thấy đồng nhất với những gì bạn đang cảm nhận qua sự tĩnh lặng. Cho nên khi bạn có ý phán xét một người, bạn đã nhẫm lẫn những khuôn mẫu, thói quen trong cách cư xử đã bị tha hoá của họ với bản chất chân thực của họ. Sự chấp nhận hoàn toàn chỉ xảy ra khi nào bạn không còn thiét đến câu hỏi “Tại sao điều bất hạnh này lại luôn xảy đến cho tôi?”
Thói quen chống đối hay phản kháng ở trong bạn chỉ làm cho tự ngã của bạn mạnh hơn (47). Bạn thử hỏi “Có cái gì trong cuộc đời này trường cửu, không bị chi phối bởi luật sinh diệt?”. Cảm giác lạc hướgn, bực tức, trầm cảm, bạo hành hoặc bất bình phát sinh khi con người quên đi bản chất chân thực của mình.
Khi bạn có một ý nghĩ hay một cảm xúc, bạn có ý thức về ý nghĩ hay cảm xúc đó. Than phiền và phản kháng là hai thói quen cư xử khá phố biến của trí năng (27), qua đó, tự ngã ở trong bạn được củng cố. Sự im lặng rất hữu ích.
Tương tự như thế, không phải ta cần phải có một cái gì đó không bị biến đổi và trường cửu để cho tính vô thường của mọi thứ được hiển bày? Nói một cách khác: Nếu mọi thứ, kể cả chính bạn, là vô thường, lúc đó liệu bạn có cách nào để nhận thức được tính vô thường này? Có phải nhờ chính bạn nhận thức được và chứng kiến tính mau tàn hoại của vạn vật, kể cả hình hài của chính bạn, mà bạn nhận ra rằng có một cái gì đó ở trong bạn không bị chi phối bởi quy luật vô thường? Ví dụ trong một quan hệ luyến ái, nhờ yêu nhau mà người ta sẽ cố gắng nhìn lại mình và có nhiều cơ hội hơn để nhận ra những khiếm khuyết của mỗi người. Đang thở vào thị bạn biết là mình đang thở vào.
Kinh Thánh có câu: “Thượng Đế đã sáng tạo ra thế giới và Ngài đã cảm thấy rất hài lòng với những thứ mà Ngài đã tạo dựng nên”. Ngay cả trong những tình huống thật bi đát, không dễ chấp nhận được, cũng luôn ẩn giấu một mục đích tốt đẹp, sâu xa cho bạn, vì bên trong mỗi tai hoạ đều chứa sẵn mầm mống những ân sủng của vũ trụ. Căn bệnh trầm kha nhất của con người là: hay bị cuốn hút vào trong những suy tư , lo sợ vản vơ ở trong mình.