Vai trò của mũ xanh da trời là tóm tắt những suy nghĩ đã được trình bày, chứ không phải tranh luận xem phương án thay thế nào phù hợp hơn. … Dưới sự bảo hộ của chiếc mũ xanh, tôi có đề xuất chúng ta sa thải bộ phận bán hàng. Có rất nhiều điểm tích cực quan trọng mà thoạt đầu ta không dễ gì nhận ra.
Lối tư duy chiếc mũ vàng không liên quan đến những ý kiến đơn thuần về mặt cảm xúc (chiếc mũ đỏ) cũng như không trực tiếp tạo ra những ý tưởng mới (chiếc mũ xanh lá cây). Tất nhiên là chúng ta nên sử dụng những chiếc mũ riêng biệt để thể hiện riêng xúc cảm và khả năng trực giác, nhưng như vậy chỉ làm vấn đề thêm phức tạp. Nhưng bạn không cần phải là một người rất đặc biệt hoặc rất thông minh thì mới đưa ra được những đề xuất theo lối tư duy chiếc mũ vàng.
Đơn giản là chúng ta chỉ nêu lên những thông tin trung lập, không kèm theo những bình luận. Và thay cho việc áp đặt lối tư duy cá nhân hay những tranh luận gay gắt, chúng ta đưa ra được những quyết định mang tính xây dựng, nhanh chóng và hiệu quả. Vị bác sỹ này nghĩ ngay đến những bệnh "có sẵn" bệnh nhân thường gặp phải.
Điều này, hẳn nhiên, đi ngược lại với lối tư duy chiếc mũ trắng. Và ta không thế kiểm tra tất cả mọi sự việc với yêu cầu nghiêm ngặt nhừ những nhà khoa học làm việc trong phòng thí nghiệm. Cũng như tư duy lôgic dựa trên ngôn ngữ biểu tượng của cách cư xử (một thế giới riêng), tư duy mới lạ dựa trên những hệ thống khuôn mẫu của cách cư xử (cũng là một thế giới riêng).
Bằng cách chuyển đối nó như sự chuyển đổi của một trò chơi, khái niệm những chiếc mũ có thể yêu cầu một chiếc mũ tư duy cụ thể. Trong thực tế, những nhận xét được đưa ra bởi chiếc mũ vàng có thể được nhìn nhận theo quan điểm chiếc mũ đen như một thách thức với lời nhận xét về tình hình kinh doanh mỹ phẩm: «điều mà anh nói không thực sự chính xác bởi nếu xét trong lĩnh vực kinh doanh khách sạn thì…» Thường thì mọi người phải ngạc nhiên trước những gì họ thu được khi họ sử dụng chiếc mũ vàng.
Tôi viết những dòng chú thích đặc biệt này bởi có một vài người khi đọc cuốn sách này có thể hiểu sai về tư duy mũ đen, coi xấu chiếc mũ này. Tuy nhiên thực tế lại có những sự việc vừa thuộc nhóm này, vừa thuộc nhóm khác, hoặc không thuộc nhóm nào cả. Cùng với thời gian, hiệu quả của việc áp dụng phương thức tư duy "Sáu chiếc mũ" càng được thể hiện rõ ràng thông qua những phản hồi từ những người áp dụng.
Mấu chốt của việc suy nghĩ là chúng ta hãy quan sát hành động đó xem như thế nào để có thái độ lạc quan lạc tương ứng. Tôi có linh cảm rõ ràng rằng đây là một vụ sẽ không bao giờ thành công cả. Bạn sẽ phô bày kỹ năng của bạn, nhưng theo hướng đã định sẵn.
Chính nhờ sự tiến triển, chúng ta có những ý tưởng hữu ích mới. Tôi cảm thấy rất hạnh phúc nếu tôi có cơ hội tham gia một buổi thảo luận mà ở đó bản đồ tư duy đã được hình thành trước khi những người thảo luận đưa ra những quan điểm khác nhau. Chúng ta hãy dùng xe buýt đưa mọi người đến những nơi có tuyết.
Thật sai lầm khi chúng ta cho rằng sự tiến bộ được nảy sinh dựa trên sự phân tích thông tin và sự suy luận lôgíc. Nhưng cũng phần đông số người đó lại phản đối những câu hỏi nhỏ trong bảng thăm dò tán thành việc ủng hộ. Học sinh được khuyến khích đế viết câu kết luận ỏ chính dòng đầu tiên của bài luận và sau đó sử dụng phần còn lại của cả bài luận để ủng hộ kết luận đó.
Sự sáng tạo liên quan đến những “sự thử nghiệm tư duy”. Chiếc mũ vàng là công cụ đầu tiên. Chúng ta yêu cầu cần có thời gian đề nay sinh nhưng ý tưởng mới.